ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ
Παρόλο που το λεπτό έντερο αποτελεί το 75% του γαστρεντερικού συστήματος και το 90% της απορροφητικής επιφάνειάς του, τα νεοπλάσματα αυτού του οργάνου, τόσο τα καλοήθη όσο και τα κακοήθη, είναι σχετικά σπάνια.
Τα τελευταία χρόνια, η επίπτωση δυο όγκων του γαστρεντερικού, του λεμφώματος και των στρωματικών όγκων (GIST), έχει αυξηθεί ουσιαστικά. Έχουν αναγνωριστεί διάφορες προδιαθεσικές καταστάσεις που σχετίζονται με τις κακοήθειες του λεπτού εντέρου: η νόσος Crohn, η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση, ο κληρονομικός μη πολυποδισιακός καρκίνος του παχέος εντέρου, το σύνδρομο τυφλής έλικας, το σύνδρομο Peutz–Jeghers, η κοιλιοκάκη, η νευροϊνωμάτωση, και η ανεπάρκεια της IgA.
Οι διαιτητικοί παράγοντες κινδύνου, όπως η πρόσληψη υπερθερμιδικών τροφών γενικότερα και πιο συγκεκριμένα η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, λίπους και παστών τροφών έχει δείξει ότι αυξάνει την επίπτωση του καρκίνου του λεπτού εντέρου.
Διάγνωση
Συμπτώματα και Σημεία
Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με καλοήθη νεοπλάσματα είναι ασυμπτωματικοί ενώ οι περισσότεροι από αυτούς με κακοήθειες είναι συμπτωματικοί πριν από την διάγνωση. Η συχνότερη παρουσίαση των καλοηθών όγκων είναι τα διαλείποντα επεισόδια οξέος κοιλιακού άλγους που σχετίζεται με εγκολεασμό και ακολουθείται από χρόνια αιμορραγία με ανεπάρκεια σιδήρου στο 50% των ασθενών.
Οι κακοήθεις βλάβες γενικά σχετίζονται με την απώλεια βάρους. Τα συμπτώματα, όταν συμβαίνουν, τείνουν να είναι αδρά και μη συγκεκριμένα. Για παράδειγμα, οι όγκοι στο δωδεκαδάκτυλο τείνουν να δίνουν συμπτώματα από τα πρώτα στάδια, με παρουσία πόνου, απόφραξη της γαστρικής παροχής ή αποφρακτικό ίκτερο, ενώ εκείνοι στη νήστιδα ή στον ειλεό μπορεί να παρουσιαστούν σε πιο προχωρημένο στάδιο με αποφρακτικά συμπτώματα. Μπορεί επίσης να εκδηλωθεί αιμορραγία και διάτρηση (έως και 10%), κυρίως στις λεμφωματώδεις βλάβες, όμως αυτά μπορεί να είναι επίσης χαρακτηριστικά κάθε κακοήθους όγκου λόγω της εξέλκωσης ή της νέκρωσης.
Οι καρκινοειδείς όγκοι παράγουν δευτερογενή συμπτώματα από την παραγωγή ορμονών, όπως εξάψεις, βρογχόσπασμο και αρρυθμίες.
Απεικονιστικές Εξετάσεις
Η απεικόνιση με σκιαγραφικό τείνει να είναι η πιο χρήσιμη για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Εκτός από το δωδεκαδάκτυλο και την πολύ κεντρική νήστιδα, τα οποία μπορούν να αξιολογηθούν με ενδοσκόπηση, η διάγνωση των νεοπλασμάτων του λεπτού εντέρου εξαρτάται από της απεικονιστικές εξετάσεις με την χρήση σκιαγραφικού όπως είναι η εντερογραφία του λεπτού εντέρου ή όπως προτιμάται η εντερόκλυση.
Η αξονική τομογραφία, το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία είναι συμπληρωματικές εξετάσεις στις μελέτες με βάριο για την διάγνωση των νεοπλασμάτων του λεπτού εντέρου. Η αξονική τομογραφία κοιλίας μερικές φορές έχει έναν σημαντικό ρόλο στη διαφορική διάγνωση των καλοηθών από τους κακοήθεις όγκους. Επιπροσθέτως η αξονική τομογραφία είναι πολύτιμη στην σταδιοποίηση των κακοήθων όγκων και στο να παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την τοπική επέκταση.
Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (σεσημασμένα με φθόριο-18) φθοροδεοξυγλυκόζης (FDG-PET)έχει δείξει ότι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην εκτίμηση της κατάστασης της νόσου σε ασθενείς με GIST.
Ενδοσκόπηση
Η προωθητική εντεροσκόπηση είναι πλέον η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη ενδοσκοπική μέθοδος για την εξέταση του λεπτού εντέρου. Το ενδοσκόπιο προωθείται από το στόμα.
Λαπαροσκόπηση
Η χρησιμότητά της μπορεί να έγκειται στην λήψη πληροφοριών για σταδιοποίηση και στον καθορισμό της εξαιρεσιμότητας πριν την επίσημη λαπαροτομία σε περιπτώσεις όγκων του δωδεκαδακτύλου και στην λήψη εικόνων και πιθανόν σε ιστική διάγνωση όταν άλλες απεικονιστικές μέθοδοι έχουν αποτύχει να κατευθύνουν σε αιτιολογία. Η λαπαροτομία συχνά απαιτείται για την οριστική διάγνωση.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση του αδενοκαρκινώματος του λεπτού εντέρου με εντοπισμένη νόσο, βασίζεται σε ογκολογικές και ανατομικές αρχές. Για της δωδεκαδακτυλικές βλάβες η διαθεσιμότητα ενδοσκοπικού υπερήχου έχει επιτρέψει την καλύτερη προεγχειρητική σταδιοποίηση και η διαθεσιμότητα ενδοσκοπικών τεχνικών εκτομής έχει προσφέρει επιπρόσθετες θεραπευτικές επιλογές. Τα επιβεβαιωμένα με υπερηχογράφημα δωδεκαδακτυλικά ή φύματος του Vater αδενώματα μπορούν να εξαιρεθούν ενδοσκοπικά με άψογα αποτελέσματα.
Ο θεμέλιος λίθος της θεραπείας για τους καρκινοειδείς όγκους είναι η ριζική χειρουργική εκτομή. Ως προετοιμασία για τη χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει να γίνει πλήρης εκτίμηση ολόκληρου του γαστρεντερικού σωλήνα καθώς μέχρι και το 40% των καρκινοειδών όγκων σχετίζονται με δευτεροπαθείς γαστρεντερικές κακοήθειες, ενώ το 30% παρουσιάζουν πολλαπλές σύγχρονες βλάβες.
Η θεραπεία της προχωρημένης τοπικοπεριοχικής και απομακρυσμένης νόσου περιλαμβάνει τόσο φαρμακευτικούς όσο και χειρουργικούς χειρισμούς. Χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται σε ασθενείς με εξαιρέσιμη μεταστατική νόσο για πιθανή θεραπεία ή έστω για παρηγορητική θεραπεία.
Η χειρουργική θεραπεία για τα σαρκώματα του λεπτού εντέρου έγκειται στην enblock εκτομή με ελεύθερα χειρουργικά όρια.
Η αντιμετώπιση του εντοπισμένου GIST βασίζεται στην χειρουργική εκτομή.
